Fysieke belasting

Iedere medewerker heeft het zelf wel eens ervaren; klachten van nek, schouders, rug, polsen, ellebogen of knieën. De redenen voor deze klachten zijn zeer divers; naast te zwaar en verkeerd tillen, kan ook een slechte nachtrust tot rugklachten leiden.

Wat is fysieke belasting?

Fysieke belasting, ook wel lichamelijke belasting genoemd, is in het algemeen een belasting van het houdings- en bewegingsapparaat. Bijvoorbeeld belasting van de rug, de botten en spieren in armen en benen.

Welke vormen van fysieke belasting zijn te onderscheiden?

Er wordt een onderscheid gemaakt in mechanische- en energetische belasting.

  1. Mechanische belasting:
    • tillen en dragen
    • duwen en trekken
    • ongunstige bewegingen
    • repeterende bewegingen
  2. Energetische of fysiologische belasting

Mechanische belasting
Mechanische belasting in het werk is het tillen en dragen van gewichten, duwen en trekken van gewichten, werken met trillende apparaten, ongunstige werkhoudingen of het frequent uitvoeren van dezelfde bewegingen. Hierdoor ontstaan vaak problemen als spieren die overbelast zijn ('spit' in de rug) of spier/ pees/ botverbindingen die pijn doen (bv. bij een tennisarm).

Tillen en dragen
Het tillen van (zware) lasten is de bekendste vorm van lichamelijke belasting. Of een tilsituatie toelaatbaar is of niet, hangt van veel factoren af. Gewicht is een belangrijke factor, maar de reikafstanden, lichaamshouding en duur van de belasting spelen ook een belangrijke rol.

Duwen en trekken
Bij het voortduwen of achter zich aantrekken van voorwerpen kan een overmatige belasting voorkomen. Hierbij moet niet alleen gelet worden op gewicht en afmetingen van de last, maar zeker ook op de aard van de ondergrond, de kwaliteit van de wielen en aanwezigheid van een helling. Daarnaast spelen ook factoren zoals lichaamafmetingen, kracht en ervaring een rol.

Ongunstige houdingen
Als uw lichaamshouding langdurig ongunstig is (gewrichten in een afwijkende stand), kan lichamelijke overbelasting ontstaan. Beïnvloedende factoren zijn: de mate waarin de houding belastend is, de tijd dat de houding wordt aangenomen, de krachten die moeten worden uitgeoefend en de mate van afwisseling.

Repeterende bewegingen
Als kortdurende handelingen een lange tijd achter elkaar worden uitgevoerd kan eenzijdige belasting van bepaalde spiergroepen ontstaan.

Energetische of fysiologische belasting
Energetische belasting ontstaat als door langdurig dynamisch werk de energievoorziening van het gehele lichaam wordt aangesproken. Door dynamische activiteit van grote spiergroepen wordt een beroep gedaan op de capaciteit van de bloedsomloop, de ademhaling en de stofwisseling. Het energiegebruik en de zuurstofopname worden vergroot, er ontstaat een snellere hartslag en een vergrote zweetproductie. Dit kan zorgen voor algehele vermoeidheid. De capaciteit van het hart-longstelsel (met andere woorden: de conditie) is de beperkende factor. De grootte van de belasting is afhankelijk van de intensiteit en de tijdsduur van de werkzaamheden. Door een hoge of lage temperatuur wordt deze fysiologische belasting vergroot. 

Hoe ontstaan klachten?

Klachten van het bewegingsapparaat ontstaan vaak door een combinatie van belastende factoren. Bijvoorbeeld tillen in een slechte werkhouding, een houding lang vasthouden en tegelijk veel kracht leveren of steeds dezelfde beweging uitvoeren terwijl men ook nog ver moet reiken. Daarbij is het evenwicht verstoord tussen fysieke belasting en belastbaarheid.

Krachten op de tussenwervelschijven in kg
Liggen op de rug 75
Gestrekt zitten 140
Ingezakt zitten 250
Staan met een rechte rug 100
Staan met een 30° gebogen rug 150
Staan met een 60° gebogen rug 250
Staan met een 90° gebogen rug 300

Klachten aan rug, nek, schouder en armen, elleboog, hand en pols, heupen, knieën en voeten kunnen het gevolg zijn. Niet alleen door lichamelijke overbelasting, maar ook door onderbelasting, zogenaamde bewegingsarmoede kunnen klachten ontstaan.

Selecteer in de tabel een Oplossing om te bekijken, of maak een selectie voor een printervriendelijke versie of om als PDF op te slaan.

randomness